Chế phẩm sinh học diệt mối là các sản phẩm sinh học làm từ … gạo, ngô và khoai tây có khả năng phòng trừ mối hiệu quả, không gây ảnh hưởng tới môi trường, giá thành phù hợp với người sử dụng là tin vui đối với những người đang bị mối xâm hại…
Phát hiện khu vực nào có mối làm tổ, cả nhóm chúng tôi xúm vào “mổ xẻ” nghiên cứu, phân tích và đề xuất các phương án xử lý tận gốc. Lúc đó, các loại thuốc sử dụng diệt mối lúc đó đều sử dụng hoá chất, hầu hết có tố chất độc hại, chỉ sơ xuất nhỏ khiến cho hoá chất bám dính vào người, đều gây tâm lý lo ngại cho anh em, đã không ít người vì “sợ” đã nói lời chia tay. Vậy làm thế nào để cán bộ, nhân viên làm dịch vụ không phải hằng ngày tiếp xúc với hoá chất độc hại? Và ý tưởng nghiên cứu Chế phẩm sinh học diệt mối phòng trừ mối không mang tính chất độc hại cho người sử dụng đã hiện lên.
Qua tìm hiểu các tài liệu, nhận thấy chủng nấm Metarhizium được trong nước và trên thế giới nghiên cứu và áp dụng nhiều trong phòng trừ sâu hại cây trồng. Trong khi đó, Metarhizium luôn có sẵn trong môi trường tự nhiên và chúng chỉ gây bệnh cho các loài côn trùng, không gây bệnh cho người và các loài động vật khác. Vậy có thể sử dụng chủng nấm Metarhizium vào phòng trừ mối hay không?
Những cuộc thí nghiệm đầu tiên gặp vô vàn khó khăn, bởi chỉ cần thay đổi một lô gạo hay lô khoai tây khác đã đòi hỏi tỷ lệ pha trộn khoáng chất, kitin cấy giống… khác nhau. Mới đầu kinh nghiệm chưa có, cả nhóm loay hoay không tìm ra nguyên nhân, thất bại nối tiếp thất bại như thử thách lòng kiên trì của các kỹ sư trẻ. Nhưng sự day dứt khi chứng kiến cán bộ, nhân viên phải tiếp xúc với hoá chất độc hại, nhất là cứ nghĩ đến những trường hợp cán bộ trong cơ quan mình chịu sức ép không nổi phải xin chuyển công tác, điều đó lại động viên nhóm nghiên cứu nỗ lực hơn nữa.
Chế phẩm sinh học diệt mối ra đời : Ba sản phẩm cho một mục tiêu
Metavina 90DP, Metavina 10DP và Metavina 80LS từ chủng nấm metarhizium cho cùng mục tiêu là phòng trừ mối tận gốc không gây ảnh hưởng tới môi trường. Metavina 90DP (dạng thỏi), Metavina 10DP (dạng bột) là chế phẩm được sản xuất bằng phương pháp lên men xốp để phòng trừ một số loài mối gây hại công trình xây dựng, nhà cửa, kho tàng. Còn Metavina 80LS (có dạng dịch thể) được sản xuất trên cơ sở lên men dịch để nhằm phòng trừ các loại mối gây hại đê đập.
Ba sản phẩm của đề tài “Hoàn thiện công nghệ sản xuất chế phẩm Metavina hoạt lực cao để phòng trừ mối” cũng là thành công đầu tiên ở Việt Nam sử dụng chế phẩm sinh học không gây độc hại tới môi trường và sức khoẻ con người trong phòng trừ mối.
Mặc dù mới trong quá trình thử nghiệm, nhưng cả Metavina 90DP, Metavina 10DP và Metavina 80LS đã sớm nổi tiếng. “Khách hàng” đầu tiên là Bộ Văn hoá thông tin đến “cầu cứu” diệt mối bảo vệ di tích đình Kim Liên. Trước đó, nhiều phương pháp diệt mối đã được đưa vào sử dụng tại ngôi đình này, song chỉ được thời gian ngắn, mối lại phát triển trở lại với mức độ phá hoại ngày càng khủng khiếp hơn. Khi các kỹ sư Trung tâm nghiên cứu phòng trừ mối đến thị sát thực tế, các chân cột lim hằng trăm năm tuổi bị mối ăn nham nhở, các kèo cột mục ruỗng… nhìn rất xót xa. Các kỹ sư Trung tâm quyết định sử dụng chế phẩm Metavina 90DP phòng, trừ mối tại đình Kim Liên. Chỉ hơn một tháng sau, toàn bộ mối phá hoại khu vực này bị đánh “tơi tả”.
Tiếp sau đó, là hàng loạt “đơn hàng” diệt mối tại các đình, chùa ở Hưng Yên; diệt trừ mối tại các đoạn đê Nam Định, Thanh Hoá… đến các khu chung cư lớn tại thành phố Hà Nội, và hiện nay đơn hàng mở rộng trong khắp cả nước.
Ưu điểm chung của các chế phẩm này có thể thấy đó là: hiệu quả, an toàn và giá thành rẻ bởi nó sử dụng được nguyên liệu có nhiều trong tự nhiên, trên khắp cả nước. Kỹ sư Trịnh Văn Hạnh cho biết: “Cơm để tạo ra Metavina 90DP và Metavina 10DP bằng công nghệ lên men xốp, còn khoai tây để sản xuất Metavina 80LS bằng phương pháp lên men dịch thể”. Chủng nấm Metarhizium được sử dụng trong các sản phẩm vốn có trong tự nhiên và đã được phân lập. Cơm được ủ trong 12 ngày, sau đó được cấy nấm Metarhizium vào, sấy ở nhiệt độ ổn định thu được một loại cơ chất gồm cơm khô với rất nhiều bào tử nấm màu xanh. Tách các bào tử nấm Metarhizium ra khỏi cơm khô, thu được sản phẩm Metavina 90DP, còn nghiền nhỏ cơ chất trên thu được Metavina 10DP.
Đối với chế phẩm Metavina 80LS, nhóm nghiên cứu sử dụng khoai tây để làm nguồn nguyên liệu sản xuất. Chủng nấm Metarhizium được cấy vào dịch khoai tây, sau đó được đưa vào nồi lên men đặc chủng.
Sử dụng chế phẩm Metavina trong phòng trừ mối hại đê, đập và công trình kiến trúc không gây ảnh hưởng đến nguồn nước ngầm cũng như sức khỏe của người lao động, thay thế hóa chất, góp phần thiết thực trong việc bảo vệ môi trường. Giá thành sản phẩm hạ so với việc sử dụng những chế phẩm diệt mối khác trên thị trường bởi “chúng tôi liên kết với một số nhà cơ khí học ở Đại học Bách khoa Hà Nội và chế tạo thành công thiết bị, giá chỉ bằng 1/7-1/8 hàng nhập ngoại”; ngoài ra, việc tiết kiệm tối đa lượng nguyên liệu khi chế sản phẩm cũng là yếu tố hạ giá thành sản phẩm.